Holiday in Bali
बाली विनोदयात्रा
Dakshini Marathi Khajana
दक्षिणी मराठी खजाना
“Aho, Ek Kshana Aikathaanthaka?”, is a collection of Shri. Rajaram Ramachandran’s postings (in Roman DM). They are flavoured with nuances of a bygone era of our community. Laced with fine humour, they take us to that nostalgic world.
The transcripts into DM and voice-clips are of Ananda Rao Vasishta.
"लटक॑ बोलणे"
voice-clip
अम्ही अग्गीन केम्हातरीन कसलतरीन लटक॑ बोलांवांस्क॑ पडूनजात॑. लटक॑ बोलणे उदंड(उजंड) सुलूभ॑, परंतु त्यांत काय श्रम म्हणजे अम्ही सांगिट्लत॑ लटक॑ सये ठींगांव॑. खर॑ बोललों म्हणजे अम्हाला सये बरोर असेल॑. लटक॑ बोलून सय॑ ठींगनातर॑ अमच गोष्ट कोणहीं विश्वास करनात॑. पाष्टे मी गांव पूरा मिरिवूनटाकून घराला येऊन घर हुडकाला गेलों म्हणून लटक॑ सांगिट्लों म्हणींगा, चार-पांच दिवसाच नंतर॑ "तुम्ही घर पाह्याला गेलांत की, कोठ॑ कोठ॑ गेलांत॑, कसलते घर पाह्यलांत॑" म्हणून विचारताना अम्ही सांपडींगतों की ना ? पह्यिल॑ सांगिट्लत॑ विषय अम्हाला बरोर सये असना.
नंतर॑, लटक॑ बोलणे चूक म्हणून मझ॑ मायआजा सांगिटले. एकदपा मी सातवींत वाचताना एक दिवस मझ॑ मामा दिल्हींत्सून येतात म्हणून साळेला रजा घालांव॑ म्हणून चिंतलों. रजा पत्र लिव्हताना, मला आज आंग बरोर नाही, तजकरतां मला रजा द्यावा म्हणून लिव्हल॑होतों. ते कागद मझ॑ आजा पाव्हूनटाकून सांगिट्ले "लटक॑ कसाला बोलतोस रे ? मझ॑ मामा दिल्हींत्सून येतात तज करतां रजा पह्जे म्हणूं लीव्ह॑"- म्हणून. तेम्हा पसून, ल्हान वयेंत मी लटक॑ बोलणे सोडूनटाकलों.
अत्ता रुब्बलते पीटेच पुन्हाहीं रुब्बतों. (पह्यिलेंदा नंखर॑ कणे-कणे होत॑, बरीक असांव॑ म्हणून पुन्हाहीं रुब्बतों म्हणींगा का).
मी रजांत॑ पल्लवपुरमाला गेलतम्हा, एक दिवस मझ॑ आजिम्माहीं बाजू घरच॑ काकी-आजिम्माहीं (मंजुळा क्रिष्णस्वामीरावांच माय) अमच॑ घरांत बसून दायकट्टम खेळत होते. बाजू घरांत॑ बाकीदने अग्गीन तिरुवावूरला गेल॑होते. ते वेळ बाजू घरच॑ कामवाली राजम्मा त्यंच घरांत काम कराला आली. काकी-आजिम्मा मझकडे सांगिट्ले - "तू तेथे जावून असून तिन॑ काहीं चोरींगून जायनास्क पाह्यींग॑" म्हणून. मीहीं गेलों. राजम्मा मला विचारली - "पवनु (म्हणजे सोन॑ - अम्ही लेंकरांना अग्गीन कामवाले तसच बलावाच॑) कोठ॑ आलांत॑ ?" म्हणून. मी लटक॑ बोलना की. "आजी तू काहीं चोरींगून जायनास्क पाह्यींग म्हणून मला पाठिवले" - म्हणून सांगिट्लों. तज नंतर॑ तिन॑ काकी-आजिम्माकडे जाऊन सांगून, तेवढ दनीं मला पाव्हून पडून पडून हांसले. मला उदंड॑ लाज होऊनगेले. थोरळा होलांपिरी, आज पतोरी कायतरीन चोखोट होयाला लटक॑ सांगांवस्क पडून गेल॑तेम्हा त्यांत काहीं चूक नाही म्हणून सांगना. "हज़ार(हदार) लटक॑ सांगून एक लग्न करूया" म्हणतात, तेम्हा काय ? वेगळ॑ वाट नाही म्हणजे चोखोटाकरतां लटक॑ बोलूया. मी बोलतों !
Ami aggi kemmaanthiri kasaalthiri Latka bolaavanska padunjaatha. Latka bolna udhanda sulabha paranthu tyaantha kaaye srama manje ami saangitlatha latka saye teengaavan. Karra bollon manje amaala saye barora asala. Latka bolun saye teengnaathra amcha ghoshte konin paatheraa jayinaatha. Pashte mee ghava poora mirivuntakuna gharaala evun ghara udukaala ghelon manun latka sangitlon maningaa, chaar paancha divasaa nanthara thumi ghara payaala ghelaanthaki, kotta kotta ghelaantha, kasaltha ghara paayilaantha manu vicharthana ami sampindingtaakina. Payilla saangitlatha vishaya amaala barora saye asna.
Nanthara, latka saangna chooke manu maja maye aaja saangthila. Ek dha me saathvin vaachthana ek divasa maja mama delhinthasun ethatha manun shaalaala raza ghalavan manu chinthlon. Raza pathra livthaana, mala aaje aanga barora nahin tyaaja karthan mala raza dhyaava manu livlohothon. The pathra maja aaaja paavuntakun saangitle – latka kasaala bolthosa? Maja mama Delhinthasun yethatha tyaaja karthan raza pajje manu leeve – manu. Themmasun, laahn vayaantha mee latka bolna soduntaklon.
Aththa rubbaltha peetacha punaayin rubbuthon (payillandha nankara kane kane hotha, bareek asaavan manun punaayin rubbathon maningaakan).
Mee razaantha Pallavapuramaala ghelthamma, ek divasa maja ajimmayin baaju gharcha kaki ajimmayin (Manjula Krishnaswamy Raovaacha maaye) amcha gharaantha basun dhaayakkattam khelatha hothe. Baju gharaanthala baki dhane aggi Tiruvarur ghelothe. The vela baju gharcha kaamvaali Rajamma tyaancha gharaantha kaam karaala aali. Kaki ajimma majakada saangitle – thoo theththa jaavun asun thina kayin choringun jaayinaaska paayinge – manu. Meeyi ghelon, Rajamma mala vichaarli – Pavunu (manje sona – ami lenkraana aggi ghaamvaale tasacha balaavthila) – kotta alaantha? – manu. Mee latka bolnaaki – Aaji thoo kayin choringun jaayinaaska paayinge manu mala phativle – manu sangitlon. Thyaaj nanthara thina Kaki ajimmakada the saangun, thevadhani mala paavun asun, mala udhanda laaja hungela. Thorla olaampari, aaje pathori, kayithri chokkata hoyaala latka sangaavanska padungela manje thyaantha kayin chooke nahin manun saangana. Hazaara latka saanguna eka lagna karuyaa manthaatha, themmaa kaye? Veghala vaata nahin manje, chokkotaa karthan latka boluyaa, mee bolthon!"